Craniosacraal therapie
Wat is craniosacraal therapie?
In de basis is craniosacraal therapie is een zachte, niet-invasieve, therapeutische behandelwijze die wordt gebruikt om de werking van het zgn. craniosacraal systeem in het lichaam te evalueren en te verbeteren. Het craniosacraal systeem is het gebied van cranium (schedel) en sacrum (heiligbeen) met daartussenin de wervelkolom en het autonome zenuwstelsel.
Nieuwsgierig naar meer informatie? Lees mijn blogpost over wat craniosacraal therapie is.
Wat gebeurt er tijdens een craniosacraal behandeling?
Tijdens een craniosacraal behandeling lig je gekleed, op je rug, op een behandeltafel. We kijken samen hoe je zo comfortabel mogelijk ligt.
Bij aanvang van iedere sessie gaat het allereerst over de ervaring van veilig aanwezig zijn, bij een plek in je lijf die helemaal oké voelt of bijvoorbeeld een beeld waar je je aandacht bij kunt laten rusten. In plaats van contact te maken met plekken die niet oké voelen, tunen we eerst in op een gevoel van ‘wellbeing’. Heel soms lukt dat niet en dat is ook prima.
De meeste sessies start ik met een zachte aanraking van de enkels/voeten. Je wordt hierbij ondersteund door zacht contact, en begeleid door respectvolle afstemming en dialoog. Je hoeft niet ontspannen binnen te komen of te proberen te ontspannen, uit te rekken of opnieuw uit te lijnen tijdens de sessie. Integendeel, de therapie ondersteunt je lichaam (de botten, spieren, weefsels, zenuwen, vloeistoffen en ruimtes) om te reorganiseren en zijn eigen uitlijning, balans, evenwicht en homeostase te vinden. Het lichaam heeft zijn eigen methoden die effectief werken om ons welzijn te waarborgen.
Wat kan ik voelen tijdens en na een craniosacraal behandeling?
Tijdens een craniosacraal behandeling maak je bewust contact met je lijf en ga je bewust waarnemen wat je voelt en wat je gewend bent om te doen. Je gaat dus ook de spanning heel bewust waarnemen. Als jij en je lijf al een poosje gebukt gaan onder wat voor belasting dan ook, of het zit al een tijdje vast op bepaalde plekken, kan dat best even vreemd zijn. Het lichaam krijgt eindelijk de aandacht die het nodig heeft en kan ineens ook wat meer ruimte gaan innemen. Vaak leidt dit tot meer (diepe) rust maar het kan ook zijn dat dingen die latent al aanwezig waren maar onderdrukt werden, op de voorgrond komen. Of dat een plek die je heel erg voelde ineens rustig voelt terwijl juist op een andere plek fysieke sensaties ontstaan. Er komt beweging in het lichaam. Vergelijk je het met stilstaand water dat weer in beweging komt, dan kun je je die verplaatsing waarschijnlijk wel voorstellen.
Meestal voel je je na een craniosacraal behandeling rustiger, helderder en meer ‘uitgelijnd’. Er zijn cliënten die spreken over een hele diepe rust die ze nooit of zelden ervaren hebben. Maar het kan ook zijn dat je na de sessie merkt dat je lijf nog extra energie nodig heeft om het proces verder uit te werken. Dat kan zich incidenteel uiten in bijvoorbeeld moeheid of een beetje verhoging op de dag na de behandeling. Het is dus altijd fijn als je wat tijd plant voor jezelf na een sessie.
Hoeveel behandelingen heb ik nodig?
Het aantal behandelingen is natuurlijk afhankelijk van het doel dat je hebt en van de klachten die je ervaart, en of je cranio als onderhoud in je leven implementeert of tijdelijk aan een of meerdere klachten wil werken. Ik adviseer je om de eerste 2 à 3 sessies relatief kort na elkaar te plannen, met een pauze van 1 à 2 weken zodat je lichaam aan de behandelingen kan wennen en wat meer ruimte kan gaan maken voor de vervolgsessies. Daarna voel je na afloop van iedere sessie wat voor jou klopt t.a.v. een volgende afspraak. Ook dat is onderdeel van het proces van lichaamsbewustzijn.
Zijn er contra-indicaties voor craniosacraal therapie?
Er zijn heel weinig contra-indicaties voor craniosacraal therapie omdat het een uiterst zachte behandelmethode is.
Voorzichtigheid is geboden in geval van:
- Recent ernstig hersenletsel en/of hoofdletsel.
- Recente hersenbloeding en/of bloedstolsels in het hoofd.
- Ernstige intracraniële drukverhoging.
- Hersentumoren: omdat craniosacrale therapie de intracraniële druk kan beïnvloeden, is voorzichtigheid geboden bij mensen met bekende hersentumoren.
Hoe is craniosacraal therapie ontstaan?
Craniosacraal therapie heeft zijn oorsprong in de osteopathie, een medische discipline die in de late 19e eeuw werd ontwikkeld door Dr. Andrew Taylor Still MD (arts en grondlegger van de eerste vorm van osteopathie). Hij ontdekte dat het lichaam een zelfregulerend en zelfherstellend mechanisme had, en dat hij door aanraking (op plekken) van het lichaam de fysiologie van mensen kon veranderen. Osteopathie was gericht op het bevorderen van het natuurlijke genezingsproces door de juiste structuur en functie van het lichaam te herstellen.
In de vroege 20e eeuw, tijdens zijn werk als osteopaat, ontdekte Dr. William Sutherland dat de botten van de schedel niet volledig gefuseerd waren, zoals eerder werd gedacht, maar dat ze een lichte beweging vertoonden. Hij besteedde tientallen jaren aan het bestuderen van deze beweging en ontwikkelde de theorie dat er een subtiele, ritmische, pulserende beweging was in het craniosacraal systeem van het lichaam, vergelijkbaar met de ademhaling en het hartslagritme.
John E. Upledger, een osteopaat, bouwde voort op het werk van Dr. Sutherland. In de jaren 70 ontwikkelde hij craniosacraal therapie als een afzonderlijke behandelingsmethode. Upledger en zijn collega’s begonnen met het onderwijzen van deze benadering aan andere zorgverleners, waardoor craniosacraal therapie zich verspreidde en populairder werd.
Craniosacraal therapie heeft zich geleidelijk verspreid en wordt nu wereldwijd beoefend door verschillende vaktherapeuten, waaronder osteopaten, chiropractors, fysiotherapeuten, en natuurlijk door craniosacraal therapeuten. Het heeft ook verschillende scholen en opleidingsprogramma’s voortgebracht om therapeuten op te leiden in deze techniek. In Nederland zijn dat Upledger Instituut en Peirsman Cranio Sacraal Academie (PCSA).
Je kunt ook mijn blog lezen over de geschiedenis van craniosacraal therapie.
Biodynamische cranio
Wat is Biodynamische cranio therapie?
Biodynamische cranio is een bijzondere stroming binnen de craniosacraal therapie. Een belangrijk uitgangspunt is het werken vanuit de levenskracht en gezondheid die altijd aanwezig zijn, ook als deze niet meer voelbaar zijn op dit moment. Dus dat te midden van alles wat er is (chaos, stress, pijn, etc.), er altijd de verbinding is met de onderliggende gezondheid die je bij je draagt vanaf het allereerste moment van bestaan, hoe klein of hoe groot ook.
Nieuwsgierig naar meer informatie? Lees mijn blogpost over wat biodynamische cranio therapie is.
Klachten en symptomen
Waar helpt craniosacraal therapie bij?
Craniosacraal therapie kan helpen bij zeer uiteenlopende klachten op zowel fysiek, emotioneel als mentaal niveau. Het uitgangspunt van (biodynamische) craniosacraal therapie is dat ons systeem van lichaam en geest een groot zelfhelend vermogen heeft. Om dat zelfhelend vermogen aan te spreken, is het nodig dat we eerst sensitiever worden en gaan stilstaan bij wat ons lijf te vertellen heeft. Het tot rust brengen van het autonome zenuwstelsel – dat een rol speelt bij tal van klachten – is een belangrijke eerste stap.
- Een aantal voorbeelden van situaties en klachten waarbij craniosacraal therapie kan helpen, zijn:
Fysieke en emotionele trauma’s: we maken allemaal kleine en grotere traumatische gebeurtenissen mee in ons leven. Kenmerkend voor ons mensen is dat wij in zo’n situatie vrijwel altijd, onbewust, de spanning als gevolg van de gebeurtenis opslaan in ons lijf; we zetten het vast. Er wordt vaak letterlijk gezegd: ‘ik heb het een plek gegeven’. Spanning die ophoopt gedurende het leven gaat zich vaak uiten in allerlei ongemakken. Er kan een punt komen dat je de spanning in je lijf wil gaan onderzoeken. Dan kan craniosacraal therapie heel behulpzaam zijn. - Stress en angst: De ontspannende aard van craniosacraal therapie, en het werken aan het tot rust brengen van het autonome zenuwstelsel, kan helpen bij het verminderen van stress en angst, en het bevorderen van een gevoel van welzijn.
- Posttraumatische stressstoornis (PTSS): craniosacraal therapie kan ingezet worden als (aanvullende) therapie voor mensen met PTSS om te helpen bij het kalmeren van het autonome zenuwstelsel en het bevorderen van rust en ontspanning. Met name de zachte en afgestemde manier van aanraken en het waarnemen van gedachten en gevoelens in het lichaam vanuit een veilige ‘holding space’, zorgt ervoor dat je niet opnieuw overweldigd wordt door bijvoorbeeld paniek en stress.
- Chronische vermoeidheid: (extreme) vermoeidheid heeft altijd een of meerdere oorzaken. Vaak is het een stapeling van allerlei (onbewuste) processen en/of gebeurtenissen door de tijd heen. Door craniosacraal therapie ga je allereerst weer bewust contact maken met je lijf en ga je luisteren wat je lichaam je te vertellen heeft. Het kan zijn dat er zoveel spanning is in het weefsel dat er totaal geen ruimte meer is voor een goede doorstroming, van energie maar ook van bijvoorbeeld lichaamsvloeistoffen (waaronder lymfe en de hersenvloeistof) die belangrijk zijn voor allerlei processen in het lichaam. Ruimte maken is dan een goed idee en dat is een van de dingen die je met craniosacraal therapie kan bereiken.
- Slaapstoornissen: als slaapstoornissen het gevolg zijn van een vol hoofd, overspanning, stress, etc. dan kan craniosacraal therapie meer rust geven en mogelijk een positief effect hebben op de slaap.
- Pijnklachten zoals hoofdpijn, migraine, rug- en nekpijn, buikpijn: voor alle pijnklachten geldt dat craniosacraal therapie de moeite waard is om uit te proberen. Het kan een verzachtend effect kan hebben. Misschien kun je je voorstellen dat als bindweefsel heel gespannen is en weinig ruimte heeft, dit ook een negatief effect heeft op bijvoorbeeld de spieren, wervelkolom en organen. Als er wat meer ruimte en beweging kan terugkomen, kan dat een gunstig effect hebben op (lokale) pijn.
- Bij ziekte en in de laatste fase van het leven: biodynamische craniosacraal therapie kan heel ondersteunend werken voor mensen die (ernstig) ziek zijn en/of in de laatste fase van hun leven zijn. Het kan een beweging geven naar verzachting, acceptatie en overgave.
Praktische informatie
Wat gebeurt er tijdens een craniosacraal behandeling?
Tijdens een craniosacraal behandeling lig je gekleed, op je rug, op een behandeltafel. We kijken samen hoe je zo comfortabel mogelijk ligt.
Bij aanvang van iedere sessie gaat het allereerst over de ervaring van veilig aanwezig zijn, bij een plek in je lijf die helemaal oké voelt of bijvoorbeeld een beeld waar je je aandacht bij kunt laten rusten. In plaats van contact te maken met plekken die niet oké voelen, tunen we eerst in op een gevoel van ‘wellbeing’. Heel soms lukt dat niet en dat is ook prima.
De meeste sessies start ik met een zachte aanraking van de enkels/voeten. Je wordt hierbij ondersteund door zacht contact, en begeleid door respectvolle afstemming en dialoog. Je hoeft niet ontspannen binnen te komen of te proberen te ontspannen, uit te rekken of opnieuw uit te lijnen tijdens de sessie. Integendeel, de therapie ondersteunt je lichaam (de botten, spieren, weefsels, zenuwen, vloeistoffen en ruimtes) om te reorganiseren en zijn eigen uitlijning, balans, evenwicht en homeostase te vinden. Het lichaam heeft zijn eigen methoden die effectief werken om ons welzijn te waarborgen.
Moet ik mij voorbereiden op een craniosacraal behandeling?
Nee, je hoeft je niet voor te bereiden. Maak het jezelf comfortabel door gemakkelijk zittende kleding te dragen. Draag in elk geval geen knellende kledingstukken. Voorafgaand aan de behandeling is het fijn om broekriem en sieraden af te doen.
Wat kost een craniosacraal behandeling?
Een craniosacraal behandeling kost € 75,00
Hoe lang duurt een sessie?
Een sessie duurt 75-90 minuten inclusief voor- en nagesprek.
Worden de craniosacraal behandelingen vergoed door de verzekeraar?
Voor de cranio behandelingen die ik geef, kun je geen (gedeeltelijke) vergoeding krijgen via je aanvullende verzekering. Ik heb er bewust voor gekozen om mijzelf niet aan te sluiten bij een beroepsvereniging waardoor je de therapie zelf moet betalen.
Waarom moet ik vooraf een intakeformulier invullen?
Jouw eerste afspraak is meteen een behandelafspraak. Ik werk niet met een aparte intake. Dat betekent dat ik graag vooraf een aantal basisgegevens van je wil hebben, en een beeld wil krijgen van je situatie en van je verwachtingen, zodat we hier tijdens de eerste afspraak meteen op in kunnen gaan zodat we én een kortere intake én een behandeling in één afspraak kunnen doen. Voor jou als cliënt is het trouwens ook goed om weer even stil te staan bij je huidige situatie en te bedenken en/of te voelen wat je wil opschrijven hierover.
Waar is de praktijk gevestigd?
Mijn praktijkruimte is gevestigd in mijn woonhuis. Vanzelfsprekend ben je daar van harte welkom. Ik leef midden in de stad in een dynamische omgeving. Hoewel het in mijn praktijkruimte over het algemeen rustig en stil is, kan er – net als in een kantoorpand of verzamelgebouw in de stad – vanzelfsprekend wel eens wat omgevingsgeluid zijn.
Femke is rustig, vriendelijk en heeft duidelijk veel ervaring met lichaamswerk. Ik voel me van begin af aan op mijn gemak bij haar en in vertrouwde handen. Soms zijn dingen lastig uit te leggen, vooral als het gaat om subtiele gevoelens, maar Femke beweegt, denkt en voelt goed met me mee. Ik ben gewend mezelf voorbij te lopen en mijn klachten vooral te negeren. Onder haar begeleiding hebben we samen aandacht voor wat mijn lichaam naar voren brengt en kijken we naar wat er op dat moment nodig is.
Conny